LỐI ĐƯỜNG CỦA LÒNG CHÚA THƯƠNG XÓT

(Suy niệm Tin Mừng Chúa Nhật XXV - TNA)

Maria Diệu Huyền, MTG Vinh

LỜI CHÚA:  Mt 20,1-16a

¹ “Nước Trời giống như chuyện gia chủ kia, vừa tảng sáng đã ra mướn thợ vào làm việc trong vườn nho của mình. ² Sau khi đã thoả thuận với thợ là mỗi ngày một quan tiền, ông sai họ vào vườn nho làm việc. ³ Khoảng giờ thứ ba, ông lại trở ra, thấy có những người khác ở không, đang đứng ngoài chợ. ⁴ Ông cũng bảo họ: “Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho, tôi sẽ trả cho các anh hợp lẽ công bằng.” ⁵ Họ liền đi. Khoảng giờ thứ sáu, rồi giờ thứ chín, ông lại trở ra và cũng làm y như vậy. ⁶ Khoảng giờ mười một, ông trở ra và thấy còn có những người khác đứng đó, ông nói với họ: “Sao các anh đứng đây suốt ngày không làm gì hết ?” ⁷ Họ đáp: “Vì không ai mướn chúng tôi.” Ông bảo họ: “Cả các anh nữa, hãy đi vào vườn nho !”

⁸ Chiều đến, ông chủ vườn nho bảo người quản lý: “Anh gọi thợ lại mà trả công cho họ, bắt đầu từ những người vào làm sau chót tới những người vào làm trước nhất.” ⁹ Vậy những người mới vào làm lúc giờ mười một tiến lại, và lãnh được mỗi người một quan tiền. ¹⁰ Khi đến lượt những người vào làm trước nhất, họ tưởng sẽ được lãnh nhiều hơn, thế nhưng cũng chỉ lãnh được mỗi người một quan tiền. ¹¹ Họ vừa lãnh vừa cằn nhằn gia chủ: ¹² ”Mấy người sau chót này chỉ làm có một giờ, thế mà ông lại coi họ ngang hàng với chúng tôi là những người đã phải làm việc nặng nhọc cả ngày, lại còn bị nắng nôi thiêu đốt.” ¹³ Ông chủ trả lời cho một người trong bọn họ: “Này bạn, tôi đâu có xử bất công với bạn. Bạn đã chẳng thoả thuận với tôi là một quan tiền sao ? ¹⁴ Cầm lấy phần của bạn mà đi đi. Còn tôi, tôi muốn cho người vào làm sau chót này cũng được bằng bạn đó. ¹⁵ Chẳng lẽ tôi lại không có quyền tuỳ ý định đoạt về những gì là của tôi sao ? Hay vì thấy tôi tốt bụng, mà bạn đâm ra ghen tức ?” ^16a Thế là những kẻ đứng chót sẽ được lên hàng đầu, còn những kẻ đứng đầu sẽ phải xuống hàng chót.

SUY NIỆM:

Dụ ngôn “Những người thợ làm vườn nho” trong Tin Mừng hôm nay biểu dương Lòng Thương Xót của Thiên Chúa và đụng chạm đến ý niệm của con người về sự tuyển chọn và sự công bằng. Người Do Thái tin rằng Nước Trời chỉ dành cho họ là con cái Abraham, còn người ngoại bang hay dân ngoại thì bị loại trừ hoàn toàn khỏi ơn cứu độ. Để đả phá quan niệm sai lầm này, Chúa Giêsu đã đưa ra hình ảnh “Nhũng người thợ giờ thứ 11 ” để làm cho họ hiểu rằng: “Nước Trời là ân huệ phát xuất từ tình thương của Chúa chứ không do công đức của ta. Nếu Thiên Chúa không kêu gọi thì không ai có thể được vào vườn nho của Người”. Vì thế, con người không có quyền đòi hỏi. Thêm vào đó, bài Tin Mừng còn mang đến thông điệp: “công lý của Nước Trời được nhìn trên một bình diện khác hẳn bình diện của chúng ta dưới thế gian và lý lẽ của tình thương nhiều khi không song hành với lý lẽ của công bằng”.

Dụ ngôn đã phác họa hình ảnh một ông chủ có nhiều nét khác thường mà thật khó để giải thích. Là người giàu có, nhưng ông không hách dịch ngạo mạn. Ông không ngồi đó chờ người ta đến xin việc cũng không sai đầy tớ đi kiếm nhân công. Ngược lại, ông đích thân ra các xó chợ tìm kiếm thợ làm vườn nho, không phải một lần nhưng nhiều lần, từ sáng sớm cho đến giờ thứ 11. Gặp được những người thợ, lời lẽ của ông đượm tình thương và lòng trắc ẩn. Ông nhẹ nhàng mời họ vào vườn nho của mình. Đến giờ trả công, ông lại cho gọi người làm cuối trước. Những người thợ giờ thứ mười một chỉ làm có một tiếng, được trả một quan tiền. Điều này hẳn tạo ra niềm hy vọng cho những ai đã làm từ sáng sớm, “đã làm việc nặng nhọc cả ngày, lại bị nắng nôi thiêu đốt”. Nhưng rốt cuộc những người thợ đầu tiên cũng chỉ được một quan tiền như đã thỏa thuận. Họ tỏ ra khó chịu và lẩm bẩm trước lối hành xử khác thường của ông: “Mấy người sau chót này chỉ làm một giờ mà ông trả bằng chúng tôi sao?” Trước lời kêu trách vô lý ấy, ông chủ buộc lòng phải sửa trị thói ghen tị của họ bằng cách vạch ra cho họ thấy lòng bác ái cao cả của ông: “Chẳng lẽ tôi không có quyền cho của cải của tôi sao? Hay vì bạn thấy lòng tốt của tôi, mà bạn ghen tức ư ?”

Như vậy, Tình thương của ông chủ đã vượt biên giới khả năng, giờ giấc và hiệu suất làm việc của các người thợ. Ông chẳng phân biệt người đầu hay người cuối nhưng cái ông để ý đó là nhu cầu công việc và sự kiên định trong ý muốn của người làm. Những người thợ giờ thứ 11 tuy làm được một giờ nhưng họ vẫn luôn nuôi hy vọng tìm kiếm được công việc, dù trời đã ngả bóng về chiều. Dẫu cho hình ảnh những người thợ này xuất hiện trong dụ ngôn khá thụ động và âm thầm nhưng họ vẫn chiếm trọn trái tim của ông chủ. Họ chẳng nhanh nhẹn như những người thợ khác, đứng sẵn chờ chực vào sớm tinh sương ở địa điểm vàng để được ông chủ nhìn thấy. Và khi được nhận vào làm, họ cũng chẳng nói một lời nào, ngay cả khi bị những người thợ ban sáng nạnh hẹ. Câu hỏi đặt ra: Động lực nào ẩn sâu bên trong khiến cho những người thợ ấy không đánh mất hy vọng nhưng kiên định chờ đợi suốt cả ngày như vậy? Phải chăng là bởi tình yêu gia đình và trách nhiệm nuôi sống những miệng ăn khác? Tại sao ông chủ liên tục đi ra chợ mướn người mà lại không gặp thấy họ? Phải chăng họ không ở gần ông vườn nho của ông chủ nhưng lại nghe biết về lòng tốt của ông nên kéo đến, dẫu đã quá muộn? Những lời phân bua “Vì không ai mướn chúng tôi” đã phần nào cho thấy sự chờ đợi dài đằng đẵng của họ suốt cả ngày.

Hình ảnh ông chủ trong dụ ngôn phác họa dung mạo giàu lòng xót thương của Thiên Chúa. Người là Chúa Tể càn khôn nên có quyền rộng rãi thi ân cho kẻ Người muốn. Chẳng ai có thể bắt Người phải đối xử công bình theo kiểu con người. Người thợ giờ thứ mười một đã làm được gì cho vườn nho của ông chủ? Chắc chẳng được bao nhiêu. Nhưng anh ấy đã đứng chờ suốt ngày. Những người thợ làm từ sáng sớm chỉ cảm nhận “nắng nôi khó nhọc suốt ngày”, mà quên rằng việc mình được gọi vào làm sớm chính là một ân huệ. Họ có được sự yên tâm, sự an toàn tâm lý mà những người thất nghiệp không có được. Không ai cần việc làm mà lại thích đứng chờ trong lo lắng và vô vọng gần suốt cả ngày cả.

Thế giới này lúc nào cũng có những người thợ giờ thứ mười một, “những người không được ai mướn”, những người cứ đứng chờ vậy thôi, suốt ngày, suốt đời. Vì thế, chúng ta được mời gọi mở trái tim mình ra với những phận người kém may mắn này, để cùng sẻ chia và đồng hành với họ bởi tất cả là con cái cùng một Cha trên trời.

CẦU NGUYỆN

Lạy Chúa Giêsu,

Như những người thợ làm từ sáng sớm,

chúng con quên mất rằng

chủ vườn nho đã trả đủ tiền công cho mình như thoả thuận,

chúng con tự cho mình cái quyền điều khiển và kiểm soát lòng tốt của Chúa,

chúng con cũng thường so bì, tính toán hơn thua với những người khác.

Sự ghen tị như vậy làm chúng con mất sáng suốt.

Chúng con cũng không nhớ đến những ân ban

Chúa đã tuôn đổ xuống trên cuộc đời mình,

mà cứ nhìn vào ơn huệ Chúa ban cho kẻ khác.

Chúng con cũng thường trách móc Chúa

về những điều tốt đẹp mà người khác nhận lãnh.

Như vậy, trái tim của chúng con thật nhỏ nhen, hoen ố và vụn vặt.

Xin Chúa ban ơn biến đổi trái tim chúng con,

để từng ngày trôi qua,

chúng con biết lấy tình yêu và lòng quảng đại mà đối đãi nhau,

hầu chúng con trở thành dấu chỉ của Thiên Chúa là Tình Yêu. Amen.