Đức Thánh Cha Phanxicô đã than phiền về “sự sáng tạo bừa bãi” trong Thánh lễ, một vấn đề mà Công đồng Vaticanô II cũng đã đưa ra trong Hiến chế Sacrosanctum Concilium.

Trong tông thư mới nhất của mình về phụng vụ, Desiderio desideravi, Đức Thánh Cha Phanxicô đã than phiền về việc đưa “sự sáng tạo bừa bãi” vào trong Thánh lễ.

Không thể thu gọn nghệ thuật cử hành (ars celebrandi) thành một cơ cấu theo luật chữ đỏ, và chắc chắn cũng không được xem là sự sáng tạo giàu sức tưởng tượng - đôi khi bừa bãi - mà lại không có quy tắc. (số 48)

Cũng trong tài liệu trên, một lần nữa ngài nhắc lại điểm này khi giải thích rằng, “Đây là một danh sách hiện có về những cách thức tiếp cận, mặc dù trái ngược nhau, nhưng lại đặc trưng cho một cách thức chủ đạo vốn dĩ không phù hợp: sự khắc khe cứng nhắc hoặc một sự sáng tạo quá đà.” (số 54)

Trong khi nhiều linh mục và giáo xứ trong suốt 50 năm qua đã thử nghiệm phụng vụ theo nhiều cách khác nhau, thì Công đồng Vaticanô II chưa bao giờ có ý định sáng tạo như vậy.

Các hướng dẫn của Công đồng Vatican II về sự sáng tạo

Hiến chế Sacrosanctum Concilium tuyên bố rõ ràng, “tuyệt đối không ai khác, dù là linh mục, có quyền tự mình thêm bớt hay thay đổi một điều gì trong phụng vụ.” (SC, 22)

Đúng là sau Công đồng Vaticanô II, một số phần của phụng vụ đã được điều chỉnh, nhưng những điều chỉnh này được thực hiện với thẩm quyền của các giám mục và những thay đổi chỉ được thực hiện khi có sự nghiên cứu cẩn thận.

Hơn nữa, bất kỳ “đổi mới” nào cũng cần được phát triển “một cách có hệ thống” từ Sách lễ trước đó.

Không được có những đổi mới trừ khi vì lợi ích thật sự và chắc chắn mà Giáo Hội đòi hỏi; và phải lưu ý rằng bất kỳ hình thức mới mẻ nào được áp dụng theo một cách nào đó phải phát triển một cách có hệ thống từ các hình thức đã có. (SC, 23)

Điều này có nghĩa là “sự sáng tạo bừa bãi” từ các linh mục và giáo dân địa phương không phải là thành quả của Công đồng.

Một mặt, Đức Thánh Cha Phanxicô không muốn Giáo Hội rơi vào một chủ nghĩa hình thức “cứng nhắc”; mặt khác, ngài cũng không muốn các cá nhân trong Giáo Hội thêm bớt điều gì đối với Thánh lễ.

Điều cốt yếu là phải trung thành với Giáo Hội để cả linh mục và giáo dân đi sâu hơn vào mầu nhiệm đang diễn ra trên bàn thờ.

 

Tác giả: Philip Kosloski - Nguồn: Aleteia (02/7/2022)
Chuyển ngữ: Phil. M. Nguyễn Hoàng Nguyên