Các nhà nghiên cứu của Đại học Cambridge đã phát triển mô hình phôi người tổng hợp đầu tiên trên thế giới sử dụng tế bào gốc nhưng không cần trứng hoặc tinh trùng, điều này đã làm dấy lên những lo ngại và câu hỏi về đạo đức về việc liệu các nhà khoa học có sắp tạo ra sự sống của con người mà không cần thụ tinh hay không.

Sự sáng tạo này, lần đầu tiên được The Guardian đưa tin, sử dụng một tế bào gốc phôi duy nhất và phát triển nó thành một cấu trúc giống như phôi tương tự như phôi người trong giai đoạn tạo thành dạ dày, xảy ra vào khoảng 14 ngày sau khi thụ tinh trong phôi. Tuy nhiên, các mô hình không chứa mọi thành phần của phôi thai, những thành phần có khả năng cần thiết để nó trở thành một con người phát triển đầy đủ.
 
Nghiên cứu đầy đủ vẫn chưa được công bố và chưa trải qua bình duyệt ngang hàng.
 
Melissa Moschella, giáo sư triết học tại Đại học Công giáo Hoa Kỳ ở Washington, D.C., người có chuyên môn bao gồm đạo đức sinh học, nói với CNA rằng có vẻ như mô hình này không được dự định hoặc dự kiến phát triển để có cấu trúc tổ chức hoặc phát triển đầy đủ như một phôi thai dựa trên những gì đã được đưa tin cho công chúng cho đến nay.
 
Moschella nói: “Có vẻ như những gì họ đã tạo ra là một mô hình của một số bộ phận nhất định của phôi thai… [nhưng nó] dường như không có đầy đủ tiềm năng tổ chức của một phôi người thực sự, đó là lý do tại sao họ gọi nó là một mô hình,” Moschella nói thêm…
 
Dựa trên thông tin có sẵn, Moschella cho biết mô hình này có vẻ giống với các mô hình khác được tạo ra để nghiên cứu các loại mô của con người, chẳng hạn như mô hình thận hoặc mô hình não, những mô hình này “không phải là toàn bộ con người”.
 
Tuy nhiên, Moschella cảnh báo rằng việc tạo ra một mô hình phôi tổng hợp gần giống với phôi tự nhiên là “đáng quan ngại”. Bà cảnh báo rằng “có một số điều không chắc chắn thực sự về ranh giới” giữa mô hình phôi và phôi người thật, và có thể các nhà nghiên cứu “có thể vượt qua ranh giới đó từ một thứ chỉ là mô hình và một thứ thực sự là con người” mà không hề biết họ đã làm như vậy.
 
Moschella nói thêm: “Ở đây chúng ta đang đùa với lửa [bằng cách] thử nghiệm nguồn gốc của sự sống con người khi vẫn chưa rõ làm thế nào chúng ta biết được khi nào thứ chúng ta tạo ra thực sự là con người”.
 
Moschella nói rằng các mô hình phôi thai chỉ hữu ích trong chừng mực chúng giống với phôi thật, vì vậy các nhà nghiên cứu có khả năng “cố gắng tạo ra các mô hình ngày càng gần với phôi thật hơn”. Bà tin rằng điều này “khá nguy hiểm và đáng lo ngại [đối với] phẩm giá của sự sống con người” bởi vì họ “có thể không thực sự biết đó có phải là phôi người thật hay không… cho đến khi chứng minh được rằng nó có khả năng phát triển [và] thì đã quá muộn.”
 
Nếu các nhà nghiên cứu tạo ra một phôi tổng hợp có vẻ phát triển giống như phôi tự nhiên, Moschella cho biết “chúng ta sẽ phải kết luận, có khả năng, đó là” một sự sống con người, nhưng cách duy nhất để biết liệu nó có thể phát triển đầy đủ hay đạt mức trưởng thành hay không sẽ là cấy vào tử cung, điều này sẽ đòi hỏi “các thí nghiệm trực tiếp trên con người”.
 
Moschella lưu ý: “Chúng ta đang ở trong lĩnh vực chưa được khám phá.
 
Mô hình phôi thai nhằm mục đích hỗ trợ các nhà nghiên cứu hiểu được một số rối loạn di truyền và nguyên nhân gây sảy thai. Luật hiện hành cho phép các nhà nghiên cứu thử nghiệm trên phôi người trong tối đa 14 ngày sau khi thụ tinh nhưng không cho phép nghiên cứu thêm. Mô hình tổng hợp, không tuân theo các quy định đó, sẽ cho phép các nhà nghiên cứu nghiên cứu một mô hình giống với phôi thai ở giai đoạn sau đó.
 
Mặc dù Hiệp hội Nghiên cứu tế bào gốc quốc tế ban đầu ủng hộ quy tắc 14 ngày đối với các thí nghiệm trên phôi người, nhưng đây là thời điểm mà các nhà nghiên cứu chỉ có thể giữ chúng sống trong vài ngày. Vào năm 2016, khi các nhà khoa học có thể giữ chúng sống trong khoảng 14 ngày, tổ chức này đã ngừng hỗ trợ cho giới hạn đó.
 
Moschella cho biết bà không biết những quy định nào có thể được đưa ra để giảm bớt những lo lắng của mình, nhưng nói rằng các quy định hiện tại đã không còn hiệu lực vì chúng cho phép thử nghiệm sự sống của con người trong tối đa 14 ngày.
 
Moschella nói thêm: “Các giới hạn hiện đang tồn tại – giới hạn 14 ngày này về thời gian bạn có thể giữ phôi người sống trong phòng thí nghiệm để thử nghiệm – đã không còn đủ. “Thật sai lầm khi thực hiện các thí nghiệm trên con người ở bất kỳ giai đoạn phát triển nào, đặc biệt là những thí nghiệm sẽ hủy diệt chúng.”