GIỚI THIỆU

Chúng ta sẽ cùng nhau học hỏi chủ đề Hướng đến một Giáo hội hiệp hành: hiệp thông, tham gia, sứ vụ của Thượng Hội Đồng Giám Mục XVI, 2023. Chương trình học hỏi gồm các bài học do Nhóm Hiệp Hành Giáo Phận Long xuyên soạn dựa trên hai tài liệu chính: 1/ Tài liệu chuẩn bị; 2/ Cẩm nang. Đây là hai tài liệu Toà Thánh gởi cho các giáo phận nghiên cứu, học hỏi để góp ý cho THĐGM.

Ước mong những bài học ngắn gọn này sẽ giúp anh chị em chúng ta hiểu được ý nghĩa sâu xa của chủ đề THĐGM và góp ý tích cực cho THĐGM.

Bài 4 

CÁC NGUYÊN TẮC CỦA MỘT TIẾN TRÌNH HIỆP HÀNH

1. Thành phần tham gia:

Trong các Thượng Hội Đồng Giám Mục đã diễn ra trước đây, thành phần tham gia chính thức là các Giám Mục đại diện các Hội Đồng Giám Mục và các Giám Mục do Đức Thánh Cha chỉ định. Ngoài ra tùy theo nội dung của mỗi khoá họp Thượng Hội Đồng Giám Mục, nhiều Thượng phụ từ các Giáo Hội Đông phương, Bề Trên Dòng, giáo dân cũng được mời tham gia với tư cách dự thính viên hoặc chuyên viên.   

Khi triệu tập Thượng Hội Đồng Giám Mục XVI, Đức Thánh Cha Phanxicô đã mời gọi mọi người đã chịu phép Rửa tham gia vào tiến trình hiệp hành. Ý tưởng về một Hội Thánh hiệp hành có nền tảng sâu xa từ Thánh Kinh, và Giáo huấn của Hội Thánh. Trong Tân Ước, Đức Giêsu đã muốn qui tụ những người đi theo Người thành một cộng đoàn được cứu độ không loại trừ ai (xem Gioan 10,16; 14,25-26; Mt 15,21-28; Gioan 4,1-9; Cv 10,34). Hiến chế “Ánh sáng muôn dân” cũng khẳng định: “Mọi người đều được mời gọi vào đoàn Dân mới của Thiên Chúa” (LG 13), và “Toàn thể tín hữu được Đấng Thánh xức dầu nên không thể sai lầm trong đức tin, họ biểu lộ thuộc tính đặc biệt này qua cảm thức siêu nhiên về đức tin của toàn thể dân Chúa, khi có sự đồng thuận từ các giám mục đến những người bé mọn nhất trong các tín hữu về những điều liên quan đến đức tin và phong hoá” (LG 12).

Tóm lại, mọi thành phần dân Chúa đều được mời gọi tham gia tiến trình hiệp hành, đặc biệt những thành phần có nguy cơ bị loại trừ, những thành phần được xem như sống bên lề: đó là người nghèo, người khuyết tật, người tị nạn, người di cư, người cao tuổi, phụ nữ, người ít khi đi lễ nhà thờ. Hơn nữa, còn phải lắng nghe cả những người đã bỏ đức tin, những người thuộc các tôn giáo khác, những người không tin, v.v. (Gs 1).

2. Tiến trình thực sự mang tính hiệp hành:

Trước hết và trên hết, tiến trình hiệp hành phải thực sự là một tiến trình thiêng liêng. Đây không phải là những cuộc hội họp để thu thập ý kiến và thảo luận. Các hoạt động đặc trưng của tiến trình hiệp hành như lắng nghe, phân định, tham gia diễn ra trong tinh thần cầu nguyện và dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần.

*Phương pháp của tiến trình là lắng nghe. Lắng nghe nhau, lắng nghe truyền thống đức tin của quá khứ và lắng nghe các dấu chỉ thời đại để nhận biết những gì Chúa đang nói với chúng ta. “Lắng nghe Thiên Chúa, để cùng với Ngài chúng ta có thể nghe thấy tiếng kêu của dân Ngài; lắng nghe dân Ngài cho đến khi chúng ta hòa hợp với ý muốn mà Thiên Chúa kêu gọi chúng ta đón nhận ý muốn đó” (ĐTC Phanxicô).

* Mục đích của việc lắng nghe là phân định. Sự phân định cộng đoàn giúp xây dựng các cộng đoàn năng động và bền bỉ thi hành sứ vụ của Hội thánh ngày nay. Phân định không phải chỉ thao dợt một lần, nhưng căn bản là một cách sống, đặt nền tảng trên Đức Kitô, theo sự chỉ dẫn của Chúa Thánh Thần.

*Thực hiện lắng nghe và phân định bằng sự tham gia. Càng tham gia chúng ta càng ra khỏi chính mình để có tương quan với người khác, với những người có quan điểm khác chúng ta. Sự hiện diện chứng tỏ chúng ta muốn lắng nghe. Sự hiện diện thúc đẩy đối thoại cởi mở và giúp nhau biện phân, nhằm tìm kiếm và nhận ra ý Chúa.

Câu hỏi ôn bài:

1/ Hãy cho biết thành phần tham gia tiến trình hiệp hành của THĐGM XVI, 2023 có gì khác với thành phần tham gia của các THĐGM trước đây?

2/ Tại sao nói tiến trình hiệp hành mang tính thiêng liêng?